(Doanh nhan)

Hoạt động ngành chế biến thực phẩm chất lượng cao 35 năm tại Đức, ông Võ Phát Triển bất chấp trở ngại tuổi tác, bệnh tật trở về quê hương đầu tư nhà máy sấy dẻo trái cây, tạo chuỗi giá trị gia tăng cho nông sản Việt.

Kế hoạch này được ông Triển nung nấu đã lâu, xuất phát từ nỗi buồn đặc sản trái cây Việt Nam cứ xuất khẩu tươi sang Trung Quốc bị ép giá. Làm việc tại công ty Maurer nổi tiếng về công nghệ chế biến thực phẩm chất lượng cao ở Đức, ông Triển là người châu Á đầu tiên được mời vào nhóm chuyên gia kỹ thuật của công ty này.

Hơn ba thập niên ở đất khách, ông Triển chia sẻ với các đồng nghiệp về kế hoạch làm một nhà máy sấy từ thiết bị của Maurer tại nơi mình được sinh ra. Ý tưởng của ông được rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp ở Đức ủng hộ. Đó là tiền đề cho dự án ra đời tại huyện Thanh Bình, Đồng Tháp, trên chính quê hương ông.

Nhọc công ở tuổi về chiều, phải mang hàng trăm tấn thiết bị từ Đức về Việt Nam, ông Triển gặp thách thức đầu tiên là sức khỏe. Gia đình phải đưa ông trở lại Đức để chữa bệnh. Bác sĩ đã đặt 4 Stent vào động mạch vành của tim và cảnh báo nguy cơ đột quỵ. Đó là hệ quả của việc ông gắng sức vượt qua những khó khăn trong quá trình xây dựng nhà máy.

Nhiều người thậm chí còn khuyên ông với số vốn đó chỉ cần gởi vào ngân hàng lấy lãi, dù lãi suất thấp cũng ăn không hết. Thế nhưng tâm huyết muốn gieo hạt mầm tốt đẹp cho quê hương của người xa xứ lớn hơn mọi trở ngại. Ông Triển vẫn tiếp tục dự án.Cái khó thứ hai cũng dồn dập đến. Đó là nguồn nông sản dồi dào nhưng không đồng đều, không chuẩn mực và thị trường sẵn sàng bùng phát cạnh tranh giá cả khi có đầu ra. Đây là sức ép không hề nhỏ đối với dự án. “Trong nhà máy, tôi sẽ lo được nhưng nguyên liệu đầu vào an toàn phải chọn lựa nên khi có đơn đặt hàng lớn thì sẽ không đủ hàng”, ông Triển nhìn thấy những khó khăn trước mắt.

Ông Võ Phát Triển từ Đức lặn lội tìm về quê hương Đồng Tháp đầu tư hơn 200 tỷ đồng để tìm ra hướng đi mới cho trái cây Việt Nam bằng công nghệ sấy dẻo. Ảnh:Dân Việt

Thách thức tiếp theo là tìm đầu ra cho sản phẩm. “Anh tưởng tượng người Đức sẽ sẵn sàng mua trái cây sấy dẻo khi một người Việt Nam rao bán ư?”, một người đồng nghiệp ở nước ngoài đặt ra thử thách với ông Triển. Thế nhưng, cũng chính những người bạn ở trời Âu đã cam đoan rằng: "“Khi người Đức nói về sản phẩm mà họ tin thì bạn sẽ bán được. Người đó là chúng tôi”. Nền tảng cho một mạng lưới phân phối do bạn bè ở Đức tín nhiệm đã hình thành từ đó.

Ông Triển nỗ lực làm ra sản phẩm đúng chuẩn còn bạn bè của ông là các chuyên gia từ Đức chịu trách nhiệm thẩm định. Quy trình bao gồm điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm, quản trị toàn hệ thống sản xuất, vận chuyển, cung ứng sang châu Âu.

Ngoài đội ngũ chuyên gia nước ngoài, ông Triển cũng xây dựng cho mình một nhóm chuyên gia thiện chí là các nhà khoa học Việt Nam. Đó là PGS.TS Võ Thị Thanh Lộc, viện Nghiên cứu phát triển Đồng bằng Sông Cửu Long, PGS.TS Nguyễn Phú Son… Nhờ vậy, dù hơn 35 năm sống nơi đất khách, ông vẫn hiểu được thị trường và đặc điểm những vùng nguyên liệu (xoài, ớt, khóm, thanh long) khi giải quyết bài toán tiền vốn thu mua, vận chuyển, bảo quản, tồn trữ nguyên liệu.

Hiện nay, hoạt động của nhà máy đã vào guồng, đầu ra ổn định. Ông Triển chia sẻ, tháng 10/2015, một số đơn đặt hàng lớn từ EU cho thấy nguồn nguyên liệu tưởng chừng dồi dào vẫn có thể bị đứt do quy trình sàng lọc sản phẩm an toàn. Khách hàng biết đến trái cây sấy dẻo Việt Nam nhiều hơn, ông lo xa công suất nhà máy có thể sẽ hụt so với nhu cầu khi đơn đặt hàng gia tăng vào cuối năm. Cả tháng 11, lớp công nhân đang học kỹ thuật cắt xoài và quy trình sấy xoài.

Tết năm ngoái, ông thử nghiệm sấy ba loại trái cây “cầu, đủ, xoài” sau khi chào hàng khóm và thanh long sấy. Ông Triển tự hào khoe, xoài Cao lãnh nổi tiếng tới bên Tàu, mỗi năm ăn hàng chục nghìn tấn. Khi ra mẻ sấy đầu tiên, từng miếng ráo hoảnh, bắt mắt, nhưng có lẽ mẻ thanh long mới tạo bất ngờ. Loại thanh long ruột trắng, giá bèo, sấy dẻo, cắn một miếng vừa dẻo vừa giòn, vừa ngọt vừa chua. "Chưa ở đâu có loại trái cây sấy dẻo mà nhai cũng lắm cung bậc như vậy", ông Triển nói.

Công nghệ sấy dẻo trái cây mà ông Triển mang về từ Đức không chỉ mở ra lối đi cho trái cây ở xứ Đồng Tháp mà đã lan tỏa ra những địa bàn xa hơn. Phó giám đốc công ty TNHH TMDV Bé Dũng ở thôn Đại Thành, Hàm Thuận Nam, Bình Thuận, Võ Hoàng Ngọc Long cho biết khi giá thanh long bèo bọt, ông Triển đã sẵn sàng chia sẻ thiết bị, chuyển giao công nghệ. Nhờ đó, công ty ông Long đã có một nhà máy sấy ngay tại vùng nguyên liệu thanh long Bình Thuận.

Hiện nay Thanh long sấy của Công ty Bé Dũng cũng đã bán ra thị trường và xuất khẩu đi nhiều nước. Tùy theo mùa, để có một ký thanh long sấy cần 18 đến 20 ký tươi. Nhà máy ngốn một lượng thanh long rất lớn, giá từ 28.000 còn 13.000 đồng/kg. "Sấy là giải pháp tốt nhất để mở ra hướng đi mới cho trái cây Việt Nam", ông Long nói.